آسانسور وسیله‌ای دائمی است که در ساختمانها برای جابجایی عمودی افراد، بار و یا هر دو که در ترازهای معین توقف می‌کند و دارای یک اتاقک (کابین) است. این اتاقک بین حداقل دو ریل راهنما از جنس سخت (صلب) که عمودی (یا با حداکثر انحراف ۱۵ درجه از خط قائم) هستند حرکت می‌کند.

آسانسورها در یک تقسیم‌بندی کلی به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

الف – آسانسورهایی که اشخاص مجاز به سوارشدن در آن هستند.

(مسافربر ، مسافربر- باربر ، تخت‌بر) ساختار و ابعاد اتاقک این آسانسورها طوری است که به آسانی برای مسافران و بارهای مورد نظر قابل دسترسی و استفاده است.

ب – آسانسورهایی که اشخاص مجاز به سوارشدن در آن نیستند.

(خدماتی یا Service Lift غذابر ، کتاب بر) ابعاد و ساختار اتاقک این آسانسورها طوری است که برای انسانها قابل دسترسی و استفاده نمی‌باشد برای تحقق این امر سطح کف آن از یک متر مربع ، عمق آن از یک متر و ارتفاع آن از ۲/۱ متر نباید بیشتر باشد. نوع ، ظرفیت ، سرعت و تعداد آسانسورهای هر ساختمان بایستی متناسب با کاربری، تعداد طبقات و جمعیت ساکن در آن انتخاب شود.

بحث و بررسی این گزارش آسانسورهایی می‌باشد که اشخاص مجاز به سوارشدن در آن هستند و اکثریت آسانسورهایی که در حال حاضر در کشور تولید و به فروش می‌رسند این گروه می‌باشد.

آسانسورهایی که اشخاص مجاز به سوارشدن آن هستند از نظر عملکرد و مکانیزم به دو دسته تقسیم می‌گردد:

الف ) آسانسورهای دارای سیستم رانش از نوع کششی ( Traction )

ب ) آسانسورهای دارای سیستم رانش هیدرولیکی ( Hidrolic )

آسانسورهای دارای سیستم رانش کششی :

این آسانسورها معمولاً بوسیله یک فلکه کشش و توسط یک موتور الکتریکی به حرکت در می‌آیند. یک ترمز مکانیکی که بصورت الکتریکی کنترل می‌شود به این ساختار اضافه می‌گردد تا ایمنی حرکت آن را تأمین کند. این ترمز زمانی عمل می‌کند که منبع تغذیه برقی آن قطع می‌شود. بین موتور و فلکه کششی یک گیربکس قرار دارد تا سرعت موتور را با سرعت فلکه کشش هماهنگ کند. برای این کار معمولاً از موتورهای جریان متناوب ۴ یا ۶ قطبی استفاده می‌شود. هدف دیگر استفاده از گیربکس در این سیستم کاهش گشتاور می‌باشد. گیربکس توانایی تأمین گشتاور قابل توجه مورد نیاز ایجاد شده توسط فلکه کشش را از موتوری با گشتاور پائین تر دارد و لذا سبب کاهش ابعاد موتور می‌شود. در حقیقت اندازه موتور بیش از آنکه به توان خروجی آن بستگی داشته باشد به گشتاور خروجی وابسته است. در هر حال نیرومحرکه اینگونه آسانسورها به شرح زیر می‌باشد:

بالابرهای گیربکسی ( Geare machines)

بالابرهای بدون گیربکس (Gearless Hoist machine)

بالابرهای بدون گیربکس درآسانسورهای فاقد موتورخانه ( Room less)

بالابرهای بدون گیربکس برای ظرفیتهای بالا